MÁY NÉN CỦA TỦ LẠNH ( BLock)
Những hiện tượng hư hỏng kiểm tra và sửa chữa.
Các hiện tượng.
* HT1: block không chạy I=0
Nguyên nhân: đứt cuộn dây và rắc cắm chân đấu điện hỏng.
* HT2: block không hoạt động nhưng I lớn ( dòng lớn ).
Nguyên nhân:
+ Do chạm chập cuộn dây.
+ Do kẹp rôto và stato.
+ Do kẹp pít tông và xilanh.
+ Do kẹt ổ bi, ổ bạc.
* HT3: Block hoạt động nhưng không hút đẩy.
Nguyên nhân:
+ Gãy lá van.
+ Gãy tay biên trục khuỷu.
+ Gãy ống đẩy bên trong.
* HT4: block hoạt động nhưng rò điện ra vỏ.
Nguyên nhân:
+ Do dây cách điện không tốt. ( thay dầu )
+ Do cách điện cuộn dây không tốt.
* HT5: block hoạt động nhưng hút đẩy kém.
Nguyên nhân:
+ Do chất lượng dầu bôi trơn kém.
+ Do lá van đóng không kín ( bị bẩn, Muội lá van )
+ Do mòn pít tông xi lanh.
* HT6: block hoạt động nhưng không kêu.
Nguyên nhân:
+ Do hỏng lò xo chống rung.
+ Do ổ bi, bi bạc bị rơi.
+ Do kẹt rôto và stato.
+ Do thiếu dầu bôi trơn ( thay dầu )
* HT7: Block hoạt động dòng cao hơn bình thường.
Nguyên nhân:
+ Do thiếu dầu, dầu bôi trơn kém.
+ Do kẹt rôto và stato. ( kẹt nhỏ ) → Cr
+ Do kẹt ổ bi, ổ bạc.( kẹt nhỏ )
+ Do ống đẩy bẹp.
Kiểm tra và sửa chữa.
* Khắc phục:
Nếu block không hoạt động dòng lớn nhưng cuộn dây không Bị đứt dưới trường hợp này, ta bổ sung thêm (điện kích có điện dung khoảng trên 100 uF). Để ta mômen khởi động ban đầu hoặc dùng điện 3 pha để kích (đối với kẹt cơ).
Nếu block bị rò điện ra vỏ, có tiếng kêu bên trong, hút đẩy kém, dưới trường hợp này ta vệ sinh và thay thế dầu bôi trơn.
Nếu block hoạt động dòng cao hơn bình thường, đối với trường hợp này ta có thể hỗ trợ thêm tụ ngâm để bổ trợ làm việc
* Sửa chữa.
Nếu nếu hư hỏng mà khắc phục không được thì ta phải tiến hành sửa chữa theo các bước sau.
+ Xả dầu ra khỏi động cơ block qua đường ống hút hoặc ống nạp ga.
+ Dựa vào hiện tượng hư hỏng để thào rời các chi tiết có liên quan.
- Ví dụ như:
+ Nếu hư hỏng cuộn dây ta phải thay thế cuộn dây mới, cuộn dây mới phải có tiết điện và số vòng dây tương đương, dây cuốn phải có chất lượng cao. Khi cuốn xong không được bổ sung sơn cách điện.
+ Nếu rôto chạm vào stato ta tháo bốn bulông đưa stator ra ngoài để vệ sinh, sau đó có thể dùng bốn lá kim loại đặt ở giữa để định vị rôto sau đó bắt chặt bulông tháo 4 lá kim loại ra ngoài.
+ Nếu các chi tiết phần cơ bị kẹt bẩn ta có thể tháo rời các chi tiết ngâm trong dầu hoả để vệ sinh. Sau đó lau khô, ngâm lại trong dầu lạnh rồi lắp lại như ban đầu.
+ Nếu khe hở giữa pít tông và xi lanh lớn, gãy lá van, gãy tay biên trục khuỷu, nếu không có để thay thế và sửa chữa lúc này ta phải thay một block mới.
* Thay thế block.
Nếu block gãy lá van mòn pít tông xi lanh, gãy tay biên trục khuỷu … lúc này ta phải thay thế một động cơ block mới. Để lựa chon một động cơ cần thay thế phù hợp với những yêu cầu sau:
+ Điện áp sử dụng.
+ Công suất block.
+ Hình dạng, kích thước.
+ block phải đạt tiêu chuẩn của một block tốt.
Các thông số trên đều được ghi trên vỏ động cơ block, trên vỏ tủ, hoặc bên trong ngăn tủ.
Nếu block cũ không có thông số kỹ thuật về công suất, ta phải dựa vào dung tích của tủ để chọn block hoặc dựa vào trọng lượng của block.
Bảng lựa chọn công suất ( 1HP =736W )
| HP | W | Trọng lượng | Dung tích |
| 1/12 HP | ≈ 60w | 5,6 kg | 70 →100 lít |
| 1/10 HP | ≈ 74w | 6,5 kg | 100→120 lít |
| 1/8 HP | ≈ 92w | 7,6 kg | 125→150 lít |
| 1/6 HP | ≈ 120w | 8,8 kg | 155→180 lít |
| 1/5 HP | ≈ 147w | 9,4 kg | 180→200 lít |
| ¼ HP | ≈ 180w | 10,5 kg | 210→250 lít |
Lưu ý: bảng lựa chọn công suất trên dùng để tham khảo. Nhưng trên thực tế một số loại tủ có năm sản suất khác nhau , hãng sản suất khác nhau, sử dụng môi chất khác nhau nên có giá trị chọn công suất block khác nhau.
VD: + Tủ DSNYO sản suất trước năm 1996( 120 lít→ công suất 92W ).
+ Tủ SANYO sản suất sau năm 2006 ( 120 lít → công suất 75W ).
+ Tủ HITACHI của thái sau năm 2006 ( 180 lít→công suất 95W ).
Đối với block ta mua để thay thế cho các block trong hệ thống bị hỏng nếu mất thông số, công suất ta dựa vào công thức
P = U.I <cv>
P = U.I <có tải> . 0,85
P = I <không tải> . 1,4
Thay dầu cho block.
- Xả dầu ra khỏi block.
– block tủ lạnh là block pít tông hút gián tiếp, đẩy trực tiếp. Do đó ống hút và ống nạp ga thông với khoang chứa dầu bên trong block, do đó ta nghiêng block đổ dầu ra ngoài theo đường ống hút. Một lực sau bơm khí vào đầu ống nạp gas để đẩy dầu và cặn bẩn ra ngoài.
- Nạp ga cho block.
Nối ống hút với hộp chứa dầu bằng một đoạn ống nhựa dùng tay đặt vào đầu ống nạp ga. Đầu ống đẩy để hở cho block, block hút dầu từ hộp chứa dầu vào bên trong phụ thuộc vào hình dạng, kích thước, công suất của block mà lượng dầu nạp vào ( 200 → 350 ml ). Khi nạp xong ta phải thử xem lượng dầu đã phù hợp chưa. Lượng dầu nạp vào hệ thống nhiều hay ít đều ảnh hưởng tới quá trình làm lạnh của hệ thống.
Khi sửa chữa hệ thống làm lanh, ta chỉ thay thế dầu cho cơ block, thì lượng dầu nạp vào bằng lượng dầu cũ và bổ sung một phần sáu ( 1/6 ) lượng dầu cũ đó.
VD: Đổ ra 240ml : 1/6 = 40 ml